WWW.ANATOMIA.XMC.PL

Blog Budowa Organizmu Człowieka Anatomia Organizm Ludzki

Loading...


Loading...

.:: Login ::.

.:: Rejestracja ::.

.:: Przypomnienie ::.

.:: Tematy ::.

.:: Tags ::.

Chromosomowo-Genowa Teoria Dziedziczności

Kiedy mówimy „ta cecha charakteryzuje wszystkich członków rodziny” albo „ona ma oczy matki” odnosimy się do zjawiska dziedziczności, czy mówiąc żargonem naukowym – genetyki – nauki o genach. Podstawowe prawa dziedziczności sformułował G.Mendel, którego uważa się za twórcę nauki o dziedziczności czyli genetyki, stwierdził on, że poszczególne właściwości zależne są od specjalnych czynników dziedzicznych, nazywanych później genami; przy powstawaniu komórek płciowych, gamet, geny ulegają segregacji i z połączenia się gamet w procesie zapłodnienia powstają osobniki o różnych kombinacjach genów ojcowskich i matczynych.

Gen jest podstawową jednostką dziedziczenia, zlokalizowana w chromosomach, decydująca o przekazywaniu cech potomstwu. Gen jest odcinkiem łańcucha DNA, zawierający pewną liczbę nukleotydów, których sekwencja stanowi informację genetyczną, warunkującą syntezę określonych białek lub cząsteczek kwasu RNA, co w dalszej konsekwencji w toku skomplikowanych ciągów reakcji prowadzi do wykształcenia określonych cech organizmu. Chyba najlepsza definicja genów określa je jako biochemiczne kody znajdujące się w chromosomach. Chromosomy stałe składniki jąder komórkowych, nosiciele czynników dziedzicznych-genów; zdolne do samoodtwarzania się i zachowania swych właściwości poprzez kolejne podziały komórki. Komórka każdego człowieka ma 46 chromosomów, ułożonych w pary, przy czym jeden chromosom z każdej pary pochodzi od ojca, drugi od matki. Dwa elementy pary wyglądają podobnie, ale nie są zupełnie identyczne. U kobiet każda z 23 par chromosomów składa się z dwóch podobnych do siebie elementów gdy tymczasem u mężczyzn jedna para – ta która determinuje płeć – jest wyraźnie zróżnicowana. Podczas gdy osoba płci żeńskiej ma dwa chromosomy w kształcie X, osobnik płci męskiej ma jeden chromosom X, a drugi haczykowaty Y. Ta niewielka różnica w budowie komórki decyduje, czy dziecko będzie chłopcem, czy dziewczynką. Sposób zapisu informacji genetycznej w cząsteczkach DNA w chromosomach, polegający na trójkowej sekwencji nukleotydów nazywamy kodem genetycznym. Geny ułożone są w chromosomie liniowo, każdy gen ma swoje ustalone miejsce, nazywane locus. Łączenie się chromosomów w pary ma najważniejsze znaczenie w przekazywaniu cech dziedzicznych, ponieważ każda para zawiera podobne geny, a najprostsze przejawy dziedziczności można powiązać z pojedynczymi parami genów. Geny stanowiące materiał chromosomalny, zbudowane są z kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA) z kwasu rybonukleinowego (RNA) i w mniejszym stopniu z innych białek, występują w dwóch rodzajach: rozróżniamy geny dominujące i recesywne. Zazwyczaj działanie genów dominujących wykazuje tendencje do ujawniania się w fizycznym wyglądzie danej osoby, nawet jeśli występuje pojedynczo. Jeśli geny recesywne mają się ujawnić, muszą występować w parze – po jednym przekazanym przez każdego z rodziców.

Genetycy odkryli różne geny recesywne i dominujące. Na przykład gen kręconych włosów jest genem dominującym, zatem jeśli dziecko odziedziczy go od, ojca, podczas gdy matka przekaże mu gen włosów prostych (recesywny), gen włosów kręconych będzie dominował, i dziecko będzie miało włosy kręcone. Ten sposób dziedziczenia, zwany dziedziczeniem jednoczynnikowym, działa stosunkowo prosto i dostarcza nam dość pewnych informacji o przyszłym potomstwie, o jego ogólnym stanie zdrowia i naturze. Wynika to stąd, że większość normalnych cech charakterystycznych podlega genom dominującym. Chromosomy X i Y determinują płeć człowieka, jednak chromosom X zawiera także inne geny, które nie mają nic wspólnego z cechami płciowymi, ale są dziedziczone łącznie z chromosomem określającym płeć.
Podczas procesu mejozy każda komórka rozrodcza (gameta) otrzymuje tylko po jednym zestawie chromosomów (n) i jednym allelu (alternatywne formy danego genu, zajmujące to samo miejsce w parze chromosomów) z każdej pary. Jest to proces losowy, tzn. geny wyznaczające różne cechy, a nie zlokalizowane w tym samym chromosomie, dziedziczą się niezależnie od siebie. Zjawisko to, połączone z crossing-over, jest n

Kategoria : Genetyka Comment (0)

Tagi : , , , ,